Yerde o ıslak birikintiyi görmek panik yaratır. Kedinizin kusması normal bir tüy yumağı mı, yoksa acil bir durum mu? Kusmuk renklerinin (sarı, kanlı, köpük) ne anlama geldiğini, ne zaman veterinere koşmanız gerektiğini ve kusmanın neden "kaçma riski" yarattığını bu rehberde keşfedin.
Her kedi sahibi bunu yaşamıştır. Yerde o ıslak, köpüklü birikintiyi gördüğünüz an kalbinizin bir an teklediği o panik hissi... "Az önce ne yedi?", "Zehirlendi mi?", "Bu normal bir tüy yumağı mı, yoksa daha ciddi bir şeyin başlangıcı mı?"
Kedi kusması, bazen tamamen zararsız ve "kedi olmanın" bir parçasıyken (merhaba, tüy yumakları!), bazen de acil veteriner müdahalesi gerektiren ciddi bir sağlık sorununun ilk habercisidir.
Bu eksiksiz rehber, bir dedektif gibi kusmuğun rengini ve tipini analiz etmenize, olası nedenleri anlamanıza ve en önemlisi, ne zaman sakin kalıp ne zaman veterinere koşmanız gerektiğini bilmenize yardımcı olacak.
ACİL DURUM: BU BELİRTİLER VARSA DERHAL VETERİNERE GİDİN!
Aşağıdakilerden herhangi birini görüyorsanız, "Google'da aramayı bırakın" ve hemen veteriner kliniğinizi arayın. Bu bir "bekle-gör" durumu değildir, dakikalar önemlidir:
- SÜREKLİ KUSMA: Kısa süre içinde art arda 3 veya daha fazla kez kusuyorsa.
- KANLI KUSMA: Kusmukta taze, parlak kırmızı kan veya "kahve telvesi" gibi pıhtılaşmış, koyu kan varsa.
- YABANCI CİSİM ŞÜPHESİ: İp, oyuncak parçası, lastik toka yuttuğunu gördüyseniz veya şüpheleniyorsanız (Bağırsak tıkanması ölümcüldür).
- ŞİDDETLİ HALSİZLİK: Kusmaya ek olarak kediniz tepkisiz, ayakta duramıyor veya ateşi varsa.
- ZEHİRLENME ŞÜPHESİ: Zehirli bir bitki (Zambak/Lilyum!), temizlik malzemesi veya ilaç yediğini düşünüyorsanız.
- DİĞER BELİRTİLER: Kusmaya şiddetli ishal, nefes darlığı veya nöbet eşlik ediyorsa.
Kusmuk Renk ve Tip Rehberi: Kedinizin Kusmuğu Ne Anlatıyor?
Kedinizin ne kustuğu, sorunun kaynağı hakkında paha biçilmez ipuçları verir. İşte en yaygın kusmuk tipleri ve anlamları:
Görsel Analiz: Ne Kustu?
1. Sarı Köpük / Şeffaf Köpük (Mide Asidi)
En yaygın olanıdır. Bu, kedinizin aç midesinin kustuğunu gösterir. Mide boş, ancak asit üretimi devam ediyor ve bu asit mideyi tahriş ediyor.
Nedenleri: Mama saatinin gecikmesi, öğünler arasında çok uzun süre beklemesi, gastrit veya reflü.
2. Tüy Yumağı (Trichobezoar)
Normaldir (Belli Bir Sıklığa Kadar). Genellikle sosis şeklinde, tüylerin mama ve mide sıvısıyla karıştığı bir yapıdır. Kediler kendilerini yalarken bu tüyleri yutar.
Ne zaman sorun olur? Eğer haftada birden fazla kez oluyorsa, kusarken çok zorlanıyorsa veya tüy yumağı yerine sadece köpük çıkarıyorsa (tüyü çıkaramıyor demektir) veterinere danışın.
3. Sindirilmemiş Mama (Hemen Yemekten Sonra)
Genellikle zararsızdır. Kedi mamasını yer yemez, olduğu gibi geri çıkarır.
Nedenleri: Çok hızlı yemek (özellikle çoklu kedi evlerinde rekabet), mamaya karşı hassasiyet veya mama tanesinin çok büyük olması.
4. Kanlı Kusmuk (Parlak Kırmızı veya Kahve Telvesi)
HER ZAMAN ACİL DURUMDUR.
Nedenleri: Parlak kırmızı kan, üst sindirim sisteminde (ağız, yemek borusu, mide) aktif bir kanamayı gösterir. Kahve telvesi gibi görünen koyu kan ise, midenin alt kısımlarında sindirilmiş kanı (ülser, tümör) işaret eder.
5. Kahverengi ve Kötü Kokulu (Dışkı Benzeri)
HER ZAMAN ACİL DURUMDUR.
Nedenleri: Bu, genellikle ince bağırsakların alt kısımlarından gelen bir materyali, yani bir bağırsak tıkanmasını işaret eder. Yabancı cisim (ip!) yutmuş olabilir. Derhal müdahale gerektirir.
6. Beyaz Köpük
Gözlem gerektirir. Genellikle mide tahrişinin (gastrit) veya mide boşalmasındaki bir sorunun işaretidir. Tüy yumağı çıkaramadan önce de görülebilir.
Kusmanın Başlıca Nedenleri Nelerdir?
- Basit Nedenler: Çok hızlı yemek, mama değişikliği, tüy yumağı, strese bağlı gastrit.
- Parazitler: İç parazitler (solucanlar) özellikle yavru kedilerde kusmaya neden olabilir.
- Yabancı Cisim (Tıkanma): İp, lastik toka, oyuncak parçası, poşet... Kedilerin yuttuğu bu cisimler bağırsağı tıkayabilir veya delebilir.
- Zehirlenme (Toksinler): ZAMBAK (LİLYUM) başta olmak üzere zehirli ev bitkileri, temizlik kimyasalları, antifriz, insan ilaçları.
- Ciddi Hastalıklar: Panlökopeni (Gençlik Hastalığı), Böbrek Yetmezliği, Karaciğer Hastalığı, Pankreatit, Hipertiroidi veya Gıda Alerjileri.
KUSMA ve KAÇMA RİSKİ: Hayati Bağlantı
Kedinizin kusması, sadece bir sağlık sorunu değil, aynı zamanda ciddi bir güvenlik riskidir.
Neden mi? Acı çeken, midesi bulanan veya zehirlenmiş bir kedi, içgüdüsel olarak panikler. Bu panik, kedinizin normalde asla yapmayacağı bir şeyi yapmasına: saklanmasına veya kaçmasına neden olur. Açık bulduğu ilk kapıdan veya pencereden kendini dışarı atabilir.
Şimdi senaryoyu düşünün: Kediniz bir ip yuttuğu (tıkanma) veya zehirli bir bitki yediği (zehirlenme) için kustu ve panikle kaçtı. Artık elinizde "Acil Tıbbi Müdahaleye İhtiyacı Olan KAYIP Bir Kedi" var.
Bu durumda dakikalar hayati önem taşır. Kedinizi bulan kişinin bir veterinere gidip mikroçipini okutmasını bekleyecek saatleriniz olmayabilir.
İşte bu yüzden Tagicons gibi okunaklı bir Kedi Künyesi hayat kurtarır. Kedinizi bulan kişi, tasmasındaki telefon numaranızı anında görerek size saniyeler içinde ulaşabilir. Bu, "zamanında müdahale" ile "çok geç" arasındaki fark olabilir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Kedim sadece bir kez kustu ve keyfi yerinde. Endişelenmeli miyim?
Muhtemelen hayır. Eğer sadece bir kez (özellikle mama veya tüy yumağı) kustuysa ve sonrasında normal davranıyor, yemek yiyor ve su içiyorsa, bu genellikle basit bir mide rahatsızlığıdır. Onu gözlem altında tutun. Tekrarlarsa veterinerinizi arayın.
2. Kustuktan sonra kedime ne zaman mama vermeliyim?
Genel kural, midesinin dinlenmesine izin vermektir. Kusma durduktan sonra 3-4 saat mamasını kaldırın (suyu kalsın). Sonrasında çok az miktarda (bir çorba kaşığı) normal mamasını veya haşlanmış tavuk gibi hafif bir yiyecek verin. Onu da kusmazsa, yavaş yavaş normal porsiyonuna dönebilirsiniz.
3. Kedimin tüy yumağı kusmasını nasıl azaltabilirim?
Onu her gün düzenli olarak taramak, yuttuğu tüy miktarını azaltmanın en etkili yoludur. Ayrıca, tüy yumağı önleyici özel "malt" macunlar veya tüy yumağı kontrolü (hairball control) mamaları kullanmak da yardımcı olabilir.
Sonuç: Şüphede Kaldığınızda Veterinerinizi Arayın
Kedi kusması söz konusu olduğunda, kural basittir: İçgüdülerinize güvenin. Kedinizin "normal" halini en iyi siz bilirsiniz. Davranışlarında bir anormallik, halsizlik veya normal dışı bir kusmuk (kan, kahve telvesi) görüyorsanız, asla "İnternette okumuştum..." diye riske atmayın. Şüphede kalmak, her zaman bir veteriner hekimi aramak için yeterli bir sebeptir.
İlk lansmandan haberdar ol!
İlk Tagicons’ları kaçırmamak için bekleme listesine katıl 💌
0 yorum