Eve geldiğinizde en sevdiğiniz ayakkabının topuğunu veya sehpanın bacağını parçalanmış halde bulmak bir kabustur. Ancak köpeğiniz bunu size "inat" olsun diye yapmıyor. Kemirmek, köpekler için doğal bir ihtiyaçtır. Sorun, "neyi" kemirdiğidir. İşte köpeğinize "eşyaları" değil, "oyuncakları" tercih etmeyi öğretmenin 5 adımı.
Dürüst Gerçek: Bu Bir İntikam Değil, Bir İletişimdir
Parçalanmış ayakkabıyı elinize aldığınızda köpeğinizin size "suçlu suçlu" bakması, hata yaptığını bildiği anlamına gelmez. Sadece sizin öfkenizden korktuğu anlamına gelir.
Köpekler eşyaları size "inat olsun diye" veya "intikam almak için" kemirmezler. Kemirirler çünkü ya canları sıkılmıştır, ya dişleri kaşınıyordur ya da yalnız kalmaktan korkuyorlardır.
Bu makale, köpeğinizi cezalandırmayı bırakıp, onun bu "yıkıcı ihtiyacını" nasıl doğru bir kanala (oyuncağa) yönlendireceğinizi anlatır.
Köpeklerin dünyayı keşfetme yolu ağızlarıdır. Biz nasıl ellerimizle dokunuyorsak, onlar da dişleriyle dokunurlar. Ancak bu keşif süreci, pahalı mobilyalarınız veya en sevdiğiniz spor ayakkabılarınız üzerinde gerçekleştiğinde, durum bir "davranış sorununa" dönüşür.
Çözüm, kemirmeyi "yasaklamak" değildir (bu imkansızdır); çözüm, kemirmeyi "yönetmektir".
İçerik Tablosu: Yıkımı Durdurma Planı
- 1. Teşhis: Neden Kemiriyor? (3 Ana Suçlu)
- 1.1. Yavru Köpek (Diş Kaşıntısı)
- 1.2. Yetişkin Köpek (Can Sıkıntısı / Enerji)
- 1.3. Ayrılık Kaygısı (Yalnızlık Paniği)
- 2. Yıkımı Durdurmanın 5 Kesin Yolu
- 2.1. Adım 1: Yönetim (Ulaşamıyorsa, Yiyemez)
- 2.2. Adım 2: Değiş-Tokuş Oyunu (Redirection)
- 2.3. Adım 3: Yorgun Köpek, İyi Köpektir
- 2.4. Adım 4: Acı Spreyler (Geçici Çözüm)
- 2.5. Adım 5: Zihinsel Yorgunluk (Puzzle Oyuncaklar)
- 3. ASLA YAPMAYIN: Eski Bir Ayakkabıyı Vermek
- 4. ACİL UYARI: Pika Sendromu ve Tıkanma Riski
- 5. Sonuç: Sabır ve Tutarlılık
1. Teşhis: Neden Kemiriyor? (3 Ana Suçlu)
Çözüm, sorunun kaynağına göre değişir:
1.1. Yavru Köpek (Diş Kaşıntısı)
6 aya kadar olan yavrularda kemirme, fiziksel bir acıyı dindirme çabasıdır. Dişleri değişirken damakları kaşınır ve acır. Soğuk mobilya ayakları veya sert ayakkabı tabanları onlara "masaj" gibi gelir. (Detaylar için: Yavru Köpek Isırması).
1.2. Yetişkin Köpek (Can Sıkıntısı / Enerji)
Eğer köpeğiniz diş değiştirme dönemini geçtiyse ve hala kemiriyorsa, size şunu söylüyordur: **"Çok sıkıldım ve enerjimi atamıyorum!"**
Özellikle Labrador veya Golden Retriever gibi enerjik ırklar, enerjilerini atamazlarsa kendi eğlencelerini (mobilya kemirerek) yaratırlar.
1.3. Ayrılık Kaygısı (Yalnızlık Paniği)
Eğer köpeğiniz eşyaları **SADECE** siz evde yokken ve genellikle kapı/pencere kenarlarını kemiriyorsa, bu bir "yaramazlık" değil, bir panik ataktır. Bu konuyu detaylıca incelediğimiz rehberimiz: Köpeklerde Ayrılık Kaygısı ve Çözümleri.
2. Yıkımı Durdurmanın 5 Kesin Yolu
Bağırmak çözüm değildir. İşte işe yarayan strateji:
2.1. Adım 1: Yönetim (Ulaşamıyorsa, Yiyemez)
En basit kural: Köpeğinizin hata yapmasına fırsat vermeyin. Ayakkabıları dolaba kaldırın, kabloları gizleyin. Eğer evde yokken güvenemiyorsanız, onu "güvenli bir alanda" veya kafeste (doğru alıştırıldıysa) tutun.
2.2. Adım 2: Değiş-Tokuş Oyunu (Redirection)
Köpeğinizi ayakkabınızı kemirirken yakalarsanız:
- Bağırmayın (korkup kaçmasın).
- Dikkatini dağıtacak bir ses çıkarın ("Şşşt!" veya alkış).
- Ağzındakini bırakmasını sağlayın (Bırak Komutu).
- Hemen ağzına onun çiğneme oyuncağını verin.
- Oyuncağı çiğnemeye başladığı an onu çılgınca övün ve sevin. Mesaj şudur: "Ayakkabı = Hayır, Oyuncak = Aferin!"
2.3. Adım 3: Yorgun Köpek, İyi Köpektir
Yorgun bir köpek mobilya kemirmez; uyur. Yürüyüş süresini uzatın, "at-getir" oynayın. Fiziksel egzersiz, yıkıcı davranışların %80'ini çözer.
2.4. Adım 4: Acı Spreyler (Geçici Çözüm)
Mobilya ayakları gibi kaldıramayacağınız eşyalar için "Acı Elma" (Bitter Apple) spreyleri kullanın. Köpekler bu tadı sevmez. Ancak bu tek başına çözüm değildir, sadece köpeği caydırır; enerjisini başka yere (oyuncağa) yönlendirmezseniz, kemirecek başka bir şey (süpürgelik gibi) bulur.
2.5. Adım 5: Zihinsel Yorgunluk (Puzzle Oyuncaklar)
Beyni yorulan köpek, bedeni yorulan köpekten daha çabuk sakinleşir. Mamalarını mama kabında değil, içi doldurulabilir oyuncaklarda (Kong gibi) veya zeka oyunlarında verin. Yemek için uğraşmak, kemirme ihtiyacını tatmin eder.
3. ASLA YAPMAYIN: Eski Bir Ayakkabıyı Vermek
Sahiplerin yaptığı en büyük hata: "Bu ayakkabı eskidi, bunu kemirsin."
Köpeğiniz, 5.000 liralık yeni spor ayakkabınız ile çöpe atacağınız eski terlik arasındaki farkı **ANLAYAMAZ.** Ona eski ayakkabıyı vererek, aslında "Ayakkabı kemirmek serbesttir" dersiniz. Ona sadece "köpek oyuncaklarını" kemirmeyi öğretin.
4. ACİL UYARI: Pika Sendromu ve Tıkanma Riski
Bazı köpekler eşyaları sadece kemirmez, aynı zamanda **YUTAR.** (Çorap, taş, kumaş parçaları).
Eğer köpeğiniz parçaları yutuyorsa, bu basit bir "kemirme sorunu" değil, PİKA SENDROMU olabilir. Yabancı cisim yutmak, bağırsak tıkanmasına ve acil ameliyat riskine yol açar.
Ayrıca, yalnız kaldığında kapıları kemirerek evden kaçmaya çalışan köpekler büyük risk altındadır. Bir anlık panikle evden fırlayan köpeğinizin tasmasında **Tagicons gibi okunaklı bir künye** olması, onun eve dönüş biletidir. (Bkz: Köpeğim Kayboldu Ne Yapmalıyım?).
5. Sonuç: Sabır ve Tutarlılık
Kemirme davranışı bir günde düzelmez. Evi düzenleyin (yönetim), enerjisini atın ve ona "neyi kemirebileceğini" (oyuncak) öğretin. Sabırlı olun; o ayakkabıyı parçaladığında size kızgın olduğu için değil, sadece köpek olduğu için yaptı.
Sıkça Sorulan Sorular
Köpeğim neden sadece benim ayakkabılarımı kemiriyor?
Çünkü ayakkabılarınızda yoğun bir şekilde 'sizin kokunuz' var. Köpekler sahiplerinin kokusuyla rahatlarlar. Sizi özlediğinde veya stres olduğunda, en çok koktuğunuz eşya (ayakkabı, çorap) ile ilgilenerek kendini sakinleştirmeye çalışır. Bu bir sevgi göstergesidir, ama yıkıcıdır.
Yavru köpeğimin eşya kemirmesi ne zaman biter?
Fiziksel nedenli (diş çıkarma) kemirme, kalıcı dişlerin tamamlandığı 6-7. ayda azalır. Ancak bu dönemde ona 'eşya kemirmeyi' alışkanlık haline getirmesine izin verirseniz, yetişkinlikte de (can sıkıntısıyla) devam eder. Erken eğitim şarttır.
Köpeğime ceza olarak kızmak kemirmeyi durdurur mu?
Hayır. Eğer olayın üzerinden zaman geçtiyse (eve geldiğinizde parçalanmış bulduysanız), köpeğiniz neden kızdığınızı anlamaz. Sadece 'sahibim eve gelince çıldırıyor' diye düşünür ve sizden korkar. Ceza, davranışı düzeltmez, güveni zedeler.
Köpeğim yalnız kalınca kapıları kemiriyor, ne yapmalıyım?
Bu, klasik bir 'Ayrılık Kaygısı' belirtisidir. Köpek çıkış yollarını (kapı, pencere pervazı) kemirerek size ulaşmaya çalışır. Bu durumda 'kemirme eğitimi' değil, 'yalnız kalma eğitimi' ve anksiyete yönetimi uygulanmalıdır.
Acı sprey (Bitter Apple) kullanmak zararlı mı?
Hayır, köpekler için özel üretilen acı spreyler toksik değildir. Sadece tadı çok kötüdür. Ancak her köpek üzerinde işe yaramayabilir; bazı köpekler tada rağmen kemirmeye devam edebilir. Mutlaka oyuncakla takas yöntemiyle desteklenmelidir.
0 yorum