Köpek Kaç Ayda Doğurur? (Gebelik Süresi) ve Hamilelik Belirtileri

Köpeğinizin hamile olduğundan mı şüpheleniyorsunuz? Belki planlı bir çiftleşmeydi, belki de küçük bir kaza oldu. Sebep ne olursa olsun, şu an aklınızdaki en büyük soru muhtemelen şudur: "Köpek kaç ayda doğurur?"

Bu, her köpek sahibinin aklına gelen, heyecan verici ve biraz da endişeli bir bekleyişin başlangıcıdır. Köpeklerin gebelik süresi, insanlarınkinden çok daha kısadır ve bu süreç, doğru bilgi ve hazırlık gerektirir.

Bu eksiksiz rehber, size sadece "ne zaman doğuracak?" sorusunun net cevabını vermekle kalmayacak, aynı zamanda hamileliği hafta hafta nasıl takip edeceğiniz, bu süreçteki en kritik güvenlik önlemleri ve doğum anı hakkında tam bir yol haritası sunacak.

Köpek Kaç Ayda Doğurur? (Net Cevap: Gün ve Ay Olarak)

Kullanıcıların en çok arattığı bu sorunun net cevabıyla başlayalım:

Yani, eğer köpeğinizin ne zaman çiftleştiğini biliyorsanız, takviminizi 63 gün sonrasına işaretleyebilirsiniz. Ancak çoğu sahip o "an"ı bilmez veya tam gününden emin olamaz. Bu yüzden, hamilelik belirtilerini ve veteriner teşhis yöntemlerini bilmek hayati önem taşır.

Köpeğimin Hamile Olduğunu Nasıl Anlarım? (Kesin Teşhis)

Köpeğinizin hamile olduğunu anlamanın en kesin yolu veteriner hekim kontrolüdür. Kendi gözlemleriniz size ipucu verse de, kesin teşhis ve yavruların sağlığı için bu adımlar şarttır:

• Hormon Testleri (2-3. Haftadan İtibaren): Veterineriniz, relaxin adlı hormonu tespit etmek için kan testi yapabilir. Bu, hamileliği erken dönemde doğrulamanın yollarından biridir.
• Palpasyon (Karından Muayene) (4. Hafta Civarı): Deneyimli bir veteriner, 4. hafta civarında karın muayenesi (palpasyon) ile rahimdeki küçük kesecikleri (yavruları) hissedebilir.
• Ultrason (4. Haftadan İtibaren): En yaygın ve güvenli yöntemdir. 25. günden itibaren ultrason ile yavruların kalp atışları duyulabilir ve gebelik kesinleşir.
• Röntgen (X-Ray) (7. Haftadan Sonra - 45. Günden İtibaren): Bu, "kaç yavru var?" sorusunun en net cevabıdır. Yavruların iskeletleri 45. günden sonra röntgende görünür hale gelir. Doğumda bir yavrunun "içeride kalıp kalmadığını" bilmek için yavru sayısını bilmek hayati önem taşır.

Sahibinin Gözlemleri: Fiziksel ve Davranışsal Belirtiler

Veteriner teşhisinden önce, bu belirtiler size güçlü sinyaller verecektir:

Fiziksel Değişimler

• Meme Uçlarında Büyüme ve Renk Değişimi: En erken ve en güvenilir fiziksel belirtilerden biridir. Meme uçları büyür, dikleşir ve renkleri daha pembe/kırmızı bir hal alır.
• Kilo Alımı ve Karın Şişmesi: Özellikle 4. haftadan sonra belirginleşir.
• Şeffaf Vajinal Akıntı: Gebeliğin ortalarına doğru (4. hafta civarı) hafif, kokusuz ve şeffaf bir akıntı normaldir. (Eğer akıntı kanlı, kötü kokulu veya yeşil/sarı ise DERHAL veterinere gidin).
• Süt Gelmesi: Doğuma 1-2 hafta kala memeleri sütle dolmaya başlar.

Davranışsal Değişimler

• İştah Değişiklikleri: Tıpkı insanlardaki "sabah bulantısı" gibi, bazı köpekler hamileliğin 3. haftası civarında kısa süreli bir iştahsızlık veya hafif kusma yaşayabilir. Bu genellikle 4. haftada yerini belirgin bir iştah artışına bırakır.
• Halsizlik ve Sevecenlik: Normalden biraz daha fazla uyuyabilir. Bazı köpekler daha içe kapanık hale gelirken, birçoğu sahibine karşı aşırı sevecen ve yapışkan bir tavır sergileyebilir. Bu durum, ayrılık kaygısına benzer şekilde sürekli yanınızda olma isteği olarak görülebilir.
• "YUVA YAPMA" (Nesting) Davranışı (7-9. Haftalar): Bu, doğumun habercisidir. Köpeğiniz kendine "güvenli" bir doğum alanı arar. Yatakları, battaniyeleri tırmalamaya, sessiz, kuytu köşelere (dolap içleri, yatak altları) saklanmaya başlar.

Hafta Hafta Köpek Hamilelik Takvimi (9 Haftalık Yolculuk)

Bu 2 aylık (9 haftalık) süreci üç ana bölüme ayırabiliriz:

1. Ay (1-4. Haftalar): Döllenme ve Yerleşme

• 1. Hafta: Çiftleşme ve döllenme gerçekleşir. Henüz hiçbir belirti yoktur.
• 2. Hafta: Döllenmiş yumurtalar (embriyolar) rahme doğru yolculuk yapar.
• 3. Hafta: Embriyolar rahim duvarına yerleşir (implante olur). Bazı köpeklerde o meşhur "sabah bulantısı" ve iştahsızlık bu hafta görülebilir.
• 4. Hafta (1. Ay Sonu): Meme uçları pembeleşmeye ve büyümeye başlar. Veterineriniz artık ultrason ile gebeliği kesin olarak görebilir ve yavruların kalp atışlarını duyabilir.

2. Ay (5-8. Haftalar): Hızlı Büyüme Evresi

• 5. Hafta: Yavrular hızla büyümeye başlar (artık birer fetüstürler). Annenin karnı belirginleşmeye başlar. İştahı tavan yapar. Beslenme değişikliği (yavru mamasına geçiş) için doğru zamandır.
• 6. Hafta: Yavruların organları, bıyıkları ve parmakları gelişir. Annenin karnı iyice büyür.
• 7. Hafta: Yavruların iskelet sistemi sertleşmeye başlar. Veterineriniz artık röntgen (X-Ray) çekerek yavru sayısını net olarak belirleyebilir.
• 8. Hafta: Yavrular neredeyse tamamen gelişmiştir. Annede "yuva yapma" davranışı başlar. Karnını dikkatle izlerseniz veya elinizi koyarsanız yavruların hareketlerini hissedebilirsiniz!

3. Ay (9. Hafta): Doğuma Hazırlık

• 9. Hafta (ve Doğum): Yavrular doğuma hazırdır. Annenin memeleri sütle dolar ve sarkmaya başlar. Vücut ısısı düşer (bkz: Doğum Belirtileri). Huzursuzluk ve yuva yapma davranışı en üst seviyededir. Ve büyük an gerçekleşir!

Hamile Köpek Bakımı: 4 Kritik Adım

1. 1. Beslenme Değişikliği (Çok Önemli): Hamile bir köpeğin kalori ve protein ihtiyacı tavan yapar. Veterineriniz, hamileliğin 4. veya 5. haftasından itibaren, normal mamasından kademeli olarak "Yüksek Kaliteli Yavru Köpek Mamasına" geçmenizi önerecektir. Yavru mamaları, hem anneyi hem de yavruları besleyecek yüksek enerjiyi sağlar.
2. 2. Egzersiz (Hafifletilmiş): Hamileliğin ilk yarısında normal yürüyüşlerine devam edebilir. Son haftalarda (6. haftadan sonra), yorucu oyunlardan, atlamaktan ve diğer köpeklerle boğuşmaktan kaçının. Hafif, kısa ve sakin yürüyüşler sindirimine yardımcı olur ve formda kalmasını sağlar.
3. 3. Aşı ve Parazitler: Hamilelik öncesi aşılarının tam olması idealdir. Hamilelik sırasında canlı aşılar yapılmaz. İç ve dış parazit uygulamaları konusunda MUTLAKA veterinerinize danışın; sadece hamile köpekler için güvenli olan ürünler kullanılmalıdır.
4. 4. Doğum Alanı (Whelping Box) Hazırlama: Onun "kaçma" ihtiyacını evde karşılayın. Evin sessiz, sakin, ılık ve az kullanılan bir köşesine, içine eski havlu veya battaniyeler serdiğiniz, kenarları olan (yavruların çıkamayacağı ama annenin çıkabileceği) bir kutu/alan hazırlayın. Onu bu alanda besleyerek burayı "güvenli yuvası" olarak benimsemesini sağlayın.

Doğum Başlıyor! (Doğumun 3 Aşaması)

Doğumun başladığını gösteren en net belirti, vücut ısısının düşmesidir (Normalde 38.5°C olan ısı 37°C'nin altına düşer). Doğum 3 aşamada gerçekleşir:

1. Aşama 1: Hazırlık (6-12 Saat Sürer): Rahim kasılmaları başlar. Köpek huzursuzdur, titrer, nefes nefese kalır ve hazırladığı yuvayı tırmalar. Mama yemeyi reddeder.
2. Aşama 2: Yavruların Gelişi (3-12 Saat Sürer): Aktif ıkınmalar başlar. Yavrular genellikle 30-60 dakikalık aralıklarla gelir. Anne, her yavrunun zarını yırtar, göbek bağını keser ve onu yalayarak temizler/nefes almasını sağlar.
3. Aşama 3: Plasentaların Çıkışı: Her yavrudan sonra (veya bazen toplu olarak sonda) plasenta (yavrunun eşi) çıkar. Kaç yavru varsa o kadar plasenta çıkmalıdır. Annenin bunları yemesi normaldir.

ACİL DURUM: Ne Zaman Veterineri Aramalı? (Tehlike İşaretleri)

Genellikle köpekler yardımsız doğum yapsa da, aşağıdaki durumlarda DERHAL veterinerinizi arayın:

• Hamilelik sırasında yeşil, siyah, kötü kokulu veya kanlı (şeffaf-pembe dışında) bir akıntı varsa.
• Köpeğiniz 68 günü geçmesine rağmen doğum yapmadıysa.
• Aşama 1'deki huzursuzluk 24 saatten uzun sürdüyse.
• Anne 30-60 dakikadan uzun süre GÜÇLÜ bir şekilde ıkınmasına rağmen yavru gelmiyorsa (yavru sıkışmış olabilir!).
• İki yavru arasında 2 saatten fazla süre geçtiyse.
• Anne şiddetli acı çekiyor veya baygın görünüyorsa.
• Tüm yavrular doğduktan sonra bile anne huzursuzsa (içeride plasenta veya yavru kalmış olabilir).

İstenmeyen Gebelikler ve Kısırlaştırmanın Önemi

Bu süreci yaşamak istemiyorsanız veya köpeğinizin sağlığını (özellikle ilk kızgınlıkta hamilelik çok tehlikelidir) riske atmak istemiyorsanız, tek ve en kalıcı çözüm kısırlaştırmadır. İstenmeyen gebelikler, Türkiye'deki barınakların doluluk oranının 1 numaralı nedenidir.

Bu konuda daha detaylı bilgi için Köpek Kısırlaştırma Rehberi yazımızı okuyabilirsiniz. Kısırlaştırma, aynı zamanda köpeğinizi rahim iltihabı (Pyometra) gibi ölümcül hastalıklardan da korur.

Yavrular doğduktan sonra ise, sizi yepyeni bir macera bekleyecek. Bu yavrular hızla büyüyecek ve yakında tuvalet eğitimi gibi temel eğitimlere ihtiyaç duyacaklar.

Sonuç: Hazırlıklı Olmak, Süreci Güzelleştirir

Köpeğinizin hamileliği, yaklaşık 2 aylık kısa ama yoğun bir yolculuktur. Bu süreci panik içinde değil, keyifle geçirmek için en önemli iki anahtarınız; düzenli veteriner hekimi kontrolü ve onun (ve dolayısıyla yavrularının) güvenliğini sağlayacak önlemlerdir. Bu mucizevi yolculuğa tanıklık etmenin keyfini çıkarın!