Scottish Fold'ların o sevimli kıvrık kulakları, aslında genetik bir mutasyonun sonucudur. Ancak bu mutasyonun bir bedeli var. İki kıvrık kulaklı kediyi çiftleştirmek, doğacak yavrular için ömür boyu sürecek bir ağrı ve sakatlık garantisidir. İşte bu yüzden "Fold x Fold" eşleşmesi, etik üretimde kesinlikle yasaktır. Doğru eşleşme nasıl olmalı?
Dürüst Gerçek: Bu Bir "Tercih" Değil, Bir "Suçtur"
Açık ve net konuşalım: İki kıvrık kulaklı (Scottish Fold x Scottish Fold) kediyi bilerek çiftleştirmek, doğacak yavrulara ömür boyu sürecek bir acı ve sakatlık hediye etmektir.
Kıvrık kulak geni (Fd), kıkırdak yapısını bozan bir gendir. Bu geni hem anneden hem babadan alan bir yavru, yürüyemez hale gelir.
Bu rehber, sağlıklı yavrular için uyulması zorunlu olan "Tek Mutasyon Kuralı"nı anlatır.
Scottish Fold sahipleri veya üretmeyi düşünenler genellikle şu soruyu sorar: "İki kıvrık kulaklıyı çiftleştirirsem, yavruların hepsi kıvrık kulaklı ve daha değerli olmaz mı?"
Cevap: Evet, hepsi kıvrık kulaklı olur. Ama aynı zamanda hepsi ağır hasta olur. Scottish Fold üretimi, genetik bir mayın tarlasında yürümek gibidir. Hata yapma lüksünüz yoktur.
İçerik Tablosu: Genetik Kurallar
- 1. "Kıvrık Kulak" Geni (Fd) Nedir?
- 2. KIRMIZI ÇİZGİ: Fold x Fold Neden Yasaktır?
- 2.1. Homozigot (Fd/Fd) Kabusu
- 3. Doğru Eşleşme: Fold x ? (Kimle Çiftleşmeli?)
- 3.1. Partner 1: British Shorthair
- 3.2. Partner 2: Scottish Straight
- 4. Straight x Straight Eşleşmesinden Fold Çıkar mı?
- 5. ACİL UYARI: Kızgınlık Dönemi ve Kaçış Riski
- 6. Sonuç: Etik Üretim Hayat Kurtarır
1. "Kıvrık Kulak" Geni (Fd) Nedir?
Scottish Fold'ların kulaklarını kıvıran şey, kıkırdak oluşumunu etkileyen dominant bir gendir (Fd). Bu gen sadece kulak kıkırdağını değil, vücuttaki tüm eklemleri etkiler.
Sağlıklı bir Scottish Fold, "Heterozigot"tur (Fd/fd). Yani bu geni sadece bir ebeveyninden almıştır. Diğer ebeveyninden sağlıklı geni almıştır. Bu sayede hastalık hafif seyreder veya hiç görülmez.
2. KIRMIZI ÇİZGİ: Fold x Fold Neden Yasaktır?
Eğer Anne (Kıvrık Kulak) ve Baba (Kıvrık Kulak) çiftleşirse ne olur?
2.1. Homozigot (Fd/Fd) Kabusu
Yavruların %25'i veya daha fazlası, geni iki taraftan da alır (Fd/Fd). Buna "Homozigot Fold" denir.
Sonuçları Korkunçtur:
- Kemikler anormal büyür ve kaynaşır.
- Kuyruk kaskatı kesilir, hareket etmez.
- Patiler deforme olur, kedi yürüyemez hale gelir.
- Genç yaşta şiddetli ağrılar başlar ve genellikle ötenazi gerekir.
Bu yüzden dünya genelindeki tüm kedi dernekleri (TICA, CFA, WCF), Fold x Fold eşleşmesini kesinlikle yasaklar.
3. Doğru Eşleşme: Fold x ? (Kimle Çiftleşmeli?)
Sağlıklı Scottish Fold yavruları (Heterozigot) elde etmenin tek yolu, kıvrık kulaklı bir kediyi, dik kulaklı bir kediyle çiftleştirmektir.
3.1. Partner 1: British Shorthair
En yaygın ve güvenli eşleşmedir. British Shorthair, sağlam kemik yapısıyla Scottish Fold'un gen havuzunu güçlendirir. Yavruların yarısı Fold, yarısı British/Straight görünümlü olur.
3.2. Partner 2: Scottish Straight
Dik kulaklı bir Scottish (Scottish Straight) ile kıvrık kulaklı Scottish Fold eşleşmesi de doğrudur. Straight kedilerde Fd geni yoktur, bu yüzden güvenlidirler.
4. Straight x Straight Eşleşmesinden Fold Çıkar mı?
Bu, genetikle ilgili en büyük yanılgılardan biridir: "İki dik kulaklı Scottish Straight'i çiftleştirirsem kıvrık kulaklı yavru çıkar mı?"
Cevap: HAYIR.
Kıvrık kulak geni (Fd) dominanttır. Bir kedide bu gen varsa, kulağı kıvrık OLMAK ZORUNDADIR. Eğer kulağı dikse, o gen yoktur. İki dik kulaklı kediden asla kıvrık kulaklı (Fold) yavru doğmaz. Hepsi dik kulaklı (Straight) olur.
5. ACİL UYARI: Kızgınlık Dönemi ve Kaçış Riski
Kediler çiftleşme döneminde (kızgınlık) hormonların etkisiyle mantık dışı davranırlar. Normalde pencereden bakmayan bir kedi, bir eş bulmak için sineklikleri yırtabilir veya açık kapıdan saniyeler içinde kaçabilir.
Eğer kedinizi çiftleştirmeyi planlıyorsanız veya kısırlaştırma öncesi dönemdeyseniz, güvenlik önlemlerini iki katına çıkarın.
Hayati Önlem: Kaçan bir kedinin (hele ki değerli bir cins kedinin) bulunma şansı düşüktür. Ancak tasmasında telefon numaranızın yazdığı bir Tagicons künyesi varsa, onu bulan kişi veterinere gitmeye gerek kalmadan sizi arayabilir. Bu küçük detay, kedinizin hayatını kurtarır.
6. Sonuç: Etik Üretim Hayat Kurtarır
Scottish Fold, genetik olarak özel ilgi isteyen bir ırktır. Eğer üretim yapacaksanız, bunu bir kumar gibi değil, bir bilim gibi ele almalısınız. Kural basittir: Asla iki kıvrık kulağı bir araya getirme. Bu kurala uymak, gelecek nesillerin acı çekmeden koşup oynamasını sağlar.
Sıkça Sorulan Sorular
Scottish Fold ile Scottish Fold çiftleşirse ne olur?
Bu eşleşme kesinlikle yasaktır. Yavruların %25'i 'Homozigot' (Fd/Fd) olarak doğar. Bu yavrular ağır iskelet bozuklukları, kıkırdakların kemikleşmesi, kısa ve sert kuyruk ve şiddetli eklem ağrıları ile dünyaya gelir. Genellikle ömürleri çok kısa ve acılı olur.
Scottish Fold kiminle çiftleşmelidir?
Sağlıklı yavrular için bir Scottish Fold (kıvrık kulak), MUTLAKA dik kulaklı bir kediyle çiftleşmelidir. En uygun partnerler 'British Shorthair' veya 'Scottish Straight'tir. Bu eşleşmeden doğan yavrular heterozigot olur ve genetik hastalık riski minimize edilir.
British Shorthair ile Scottish Fold çiftleşmesinden ne doğar?
Bu en sağlıklı kombinasyondur. Yavruların genetik olarak %50'si kıvrık kulaklı (Scottish Fold), %50'si dik kulaklı (British/Straight melezi) olma ihtimali taşır. Doğan tüm yavrular daha güçlü bir kemik yapısına sahip olur.
Scottish Straight ile Scottish Straight çiftleşirse Fold doğar mı?
Hayır, doğmaz. Kıvrık kulak geni (Fd) dominanttır; yani gen varsa kulak kıvrık olur. İki dik kulaklı kedide bu gen yoktur, dolayısıyla yavruların hepsi %100 dik kulaklı (Straight) olur.
0 yorum